Vatansızlık, hiçbir devletin vatandaşlığını taşımayan bireylerin statüsü olarak ifade edilir.
Vatansız kişi, bir devletin kanunlarının işleyişi çerçevesinde, vatandaş sayılmayan kişidir.
Türkiye’de doğan (Türkiye’de bulunmuş çocuk aksi sabit olmadıkça Türkiye’de doğmuş sayılır) ve yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşı kabul edilmektedir.
Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan kişi, milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, evlat edinme tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilmektedir.
Vatansız olduğunu iddia eden kişi bu konuya ilişkin temel ispat kanıtlarını sunmakla yükümlüdür.
Başka bir ülkenin vatansız kişi kimlik belgesini veya vatansız pasaportunu taşıyan kişilerin vatansız kişi kimlik belgesi talepleri işleme alınmaz.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından vatansız olduğuna karar verilen yabancılara, Türkiye’de yasal olarak ikamet edebilmelerini sağlayan ve ikamet izni yerine geçen “vatansız kişi kimlik belgesi” verilir.Belge, en fazla ikişer yıllık sürelerle ve vatansızlık hali devam ettiği sürece uzatılacak şekilde düzenlenir.
Vatansızlara verilen belge için harç vs. herhangi bir ücret alınmaz.
Vatansız kişi olarak yasal şekilde Türkiye’de ikamet eden kişilerin ikametleri, toplam ikamet süreleri içinde hesaba katılır.
Vatansız kişinin başka bir devletin vatandaşlığını kazanması, Türkiye’deki vatansızlık statüsünü sona erdirir.
Kişinin müracaatında gerçek dışı bilgi ve belge sunduğunun anlaşılması ya da kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturduğu gerekçesiyle hakkında sınır dışı etme kararı alındığında, vatansız kişi kimlik belgesi iptal edilir.