Doğrudan Satış Sistemi

Doğrudan satış şirketlerinin kullandığı sistemin, sisteme yeni kişiler kazandırmaktan ziyade mal veya hizmetlerin tüketicilere satışını esas alması gerekir. 

Sistemde yer alanların elde ettiği kazanç, ağırlıklı olarak sisteme yeni kişiler kazandırılması ve bu sayede oluşan komisyon, prim, teşvik, ödül ve benzeri isimler altında nitelendirilen menfaatlerin dağıtılması üzerine kurulamaz. 

Doğrudan satış şirketleri hızlı zengin olma fırsatları, gerçekleşmesi mümkün olmayan vaatler gibi sistemle ilgili yanıltıcı bilgiler veremez. Baskı kurma, aldatma, rahatsızlık verme ve bunlara benzer yollarla kişileri sisteme dâhil olmaya zorlayamaz. 

Doğrudan satıcı olarak sisteme dâhil olmak isteyenlerden işe başlamaları ya da işe başladıktan sonra sistemde kalabilmeleri için giriş aidatı, başlangıç paketi, yenileme ücreti, aidat ve paket ücreti gibi herhangi bir isim altında bedel alınamaz. 

Doğrudan satıcılar, hiçbir masraf ve cezai şart ödemeksizin sistemden ayrılma hakkına sahiptir. Doğrudan satıcıların sisteme dahil oldukları tarihten itibaren altmış gün içerisinde sistemden ayrılması halinde, doğrudan satış şirketleri, doğrudan satıcıların elinde bulunan ve kullanılmamış tüm malları geri almak; söz konusu malların bedelini ise on dört gün içerisinde iade etmek zorundadır. 

Doğrudan satış şirketinin Ticaret İl Müdürlüğünden doğrudan satış için yetki belgesi alması yeterlidir. Doğrudan satıcıların ayrıca yetki belgesi alması gerekmez. 

Doğrudan satış şirketleri tüketicilere doğrudan satışa başlamadan önce; tüketicileri ön bilgilendirme ve sözleşme içeriği olarak iş yeri dışı satış sözleşmesi hükümlerine tabidirler. İlave olarak doğrudan satıcıların ad – soyad ve iletişim bilgilerini de tüketicilere bildirmek zorunluluğu vardır. 

Doğrudan satışa ilişkin sözleşme, cayma hakkı bildirimleri gibi her türlü sözleşmesel evrak üç sene süresince doğrudan satış şirketi tarafından saklanacaktır. Doğrudan satıcıların belge saklamak gibi bir yükümlülükleri yoktur. 

Doğrudan satış şirketleri on sekiz yaşından küçükleri, fiil ehliyetine sahip olmayanları, şirketin ortağı ve yöneticileri ile çalışanlarını doğrudan satıcı olarak sisteme dâhil edemez.Doğrudan satış şirketleri, doğrudan satıcıların yapmış olduğu her türlü doğrudan satış faaliyetinden müteselsilen sorumludur. 

Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, 14.01.2015 tarih ve 29236 sayılı İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliğinde düzenlenmiş doğrudan satış sistemi hakkında doğrudan satışlara ilişkin temel esaslar hakkında kaleme almıştır. Saadet zinciri benzeri yapıların yasaklanması ve denetimini içeren bir düzenlemedir.