Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davası
Türk Medeni Kanununun 558.maddesinde düzenlenmiştir.
İptal davası, tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir. Tek mirasçı da ölüme bağlı tasarrufun iptali için dava açabilir. Mirasçılar açısından zorunlu dava arkadaşlığı yoktur.
Vasiyetnamenin iptali davası açılabilmesi için öncelikle vasiyetnamenin usulüne uygun açılmış ve okunmuş olması gereklidir. Ölüme bağlı tasarrufların iptali vasiyetçinin ölümünden sonra açılabilir. Vasiyetçinin sağlığında ölüme bağlı tasarrufun iptali davası açma imkânı yoktur.
Dava, ölüme bağlı tasarrufun tamamının veya bir kısmının iptaline ilişkin olabilir.İptal davası, ölüme bağlı tasarrufla kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların tasarrufun düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa dayandığı takdirde tasarrufun tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilir.
Ölüme bağlı tasarrufların iptali davaları asliye hukuk mahkemesinin görevi kapsamındadır. Yetkili mahkeme ise mirasbırakanın yerleşim yeri mahkemesidir. Mirasbırakanın yerleşim yerine ilişkin yetki kuralı kesin yetkidir.
Ölüme bağlı tasarruflara ilişkin davalar maktu harç ile açılır. Davacı terditli talepte bulunabilir. İlk olarak tasarrufun iptali bu konuda haklılık olmaması halinde ise tenkis talepli dava açılabilir.
Vasiyetnamenin iptali davası tüm mirasçılara ya da vasiyet alacaklılarına karşı açılmak zorundadır. Davanın reddi halinde tek maktu vekâlet ücretine hükmedilir.
Ölüme bağlı tasarrufun iptali davaları feragat açısından bir farklılık içermemektedir. Davacı, davasından feragat edebilir.
Ölüme bağlı tasarrufların iptali davasında Davalılar, davayı kabul ile neticelendirebilirler.
Ölüme bağlı tasarrufun iptali davasında, davanın kabulü kararı ile birlikte ölüme bağlı tasarruf yapıldığı andan itibaren iptal edilmiş olur.
Ölüme bağlı tasarrufun iptali davası tüm mirasçıların birlikte açması gereken davalardan değildir. Tek mirasçı da ölüme bağlı tasarrufun iptali davasını açabilir. Neticede kabul kararı verilirse sadece dava açan mirasçı açısından sonuç doğurur. Dava açmayan mirasçılar açısından ölüme bağlı tasarruf geçerliliğini sürdürür.
İptal davası, ölüme bağlı tasarrufla kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların tasarrufun düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa dayandığı takdirde tasarrufun tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilir.
Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 558.maddesinde düzenlenmiş Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davası konusunda görevli, yetkili mahkeme, yargılama giderleri, feragat ve kabul hakkında kaleme almıştır.