Eziyet Suçu (TCK 96)

Eziyet suçunun ağırlaştırıcı sebepleri şunlardır:

• Suçun çocuklara, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olanlara, hamilelere veya avukatlara karşı işlenmesi.
• Aile bireyleri veya yakın akrabalar arasında işlenmesi.
• Kamu görevlisinin görevi kötüye kullanarak bu suçu işlemesi.

Bu durumlarda ceza yarı oranında artırılır.

Eziyet suçu çok ciddi bir insan hakları ihlali olarak kabul edildiği için, hafifletici sebepler oldukça sınırlıdır. Ancak failin iyi hali ve suçtan sonra mağdurla uzlaşma çabası hafifletici olarak değerlendirilebilir.

Eziyet suçunda verilen hapis cezaları Ceza İnfaz Kanunu hükümlerine göre infaz edilir. Eziyetin ağır şekillerde işlenmesi halinde, failin denetimli serbestlik gibi ceza indirim imkanlarından faydalanması sınırlandırılabilir.

Eziyet suçu şikayete tabi değildir. Savcılık, suçu öğrendiğinde mağdurun şikayeti olmasa bile soruşturma başlatabilir ve kamu davası açılabilir.

Eziyet suçu, insan haklarına aykırı olduğu için HAGB kapsamında değildir. Suçun ciddiyeti, failin hükmün açıklanmasının geri bırakılması imkanından yararlanmasını engeller.

Eziyet suçu için zaman aşımı süresi 15 yıldır. Bu süre içinde suçun ortaya çıkması halinde fail hakkında kamu davası açılabilir.

Fail daha önce eziyet suçu işlemişse ve tekrar bu suçu işlerse, ceza tekerrür hükümleri kapsamında artırılır.

Eziyet suçu için etkin pişmanlık hükümleri sınırlı olarak uygulanabilir. Mağdurun zararlarını karşılayan failin cezası hafifletilebilir, ancak insan hakları ihlali niteliği taşıdığı için indirimin sınırları dardır.

Mağdur, eziyet sonucu uğradığı fiziksel veya psikolojik zararlar için fail aleyhine tazminat davası açabilir. Mağdurun açacağı maddi ve manevi tazminat davaları ile zararlarının karşılanması mümkündür.

Bir kişi, sürekli olarak aynı evde yaşadığı yaşlı bir yakınına fiziki şiddet uygulayarak veya psikolojik baskı yaparak eziyet ederse, bu durum eziyet suçu kapsamına girer ve fail 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası alabilir. Eğer mağdurun ruh sağlığı bu eylemler sonucunda bozulmuşsa ceza artırılabilir.

Yargıtay 8. Ceza Dairesi, aile içinde işlenen eziyet suçu hakkında verdiği bir kararda, failin aile bireyine karşı sürekli olarak fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı bir durumda suçu tespit etmiş ve cezanın ağırlaştırılmasına karar vermiştir. Yargıtay, bu tür suçların mağdurlar üzerindeki kalıcı etkilerine vurgu yapmıştır.

Eziyet suçu mağdurları, failin acımasız ve insanlık dışı muamelesiyle karşılaştıklarında, derhal kolluk kuvvetlerine başvurmalı ve olayın delillerini (tanık ifadeleri, raporlar) toplamalıdır. Mağdurların sağlık raporu alması, eziyet sonucunda meydana gelen fiziksel veya psikolojik zararları tespit etmek için önemlidir.

Eziyet suçu, toplumun insan haklarına olan inancını derinden sarsar ve mağdurlar üzerinde kalıcı psikolojik travmalara neden olabilir. Özellikle aile içinde veya savunmasız bireylere karşı işlenen eziyet suçları, toplumda büyük tepkiye yol açar ve sosyal dokuya zarar verir.