Güncellenme Tarihi: 03 Kasım 2024
Delillerin İleri Sürülmesi ve Tartışılması
Ceza muhakemesi sürecinde, sanığın sorguya çekilmesinden sonra delillerin ortaya konulmasına başlanır. Sanık tebligata rağmen mazeretsiz olarak duruşmaya katılmazsa, sorgusu yapılamasa bile deliller sunulmaya devam edilir ve sunulan deliller sonradan gelen sanığa bildirilir.
Tanık Beyanları ve Çelişkilerin Giderilmesi
Tanık, bir hususu hatırlayamadığını belirtirse, önceki ifadesinin ilgili kısmı okunarak hatırlamasına yardımcı olunur. Duruşmadaki ifadesi ile önceki beyanı arasında çelişki bulunursa, önceki ifade okunarak çelişki giderilmeye çalışılır. Tanıklar, ifade verdikten sonra ancak mahkeme başkanının izniyle duruşma salonundan ayrılabilir.
Duruşmada Okunması Zorunlu Belgeler
Duruşmada okunması zorunlu olan belgeler şunlardır:
- Naip veya istinabe yoluyla sorgusu yapılan sanığa ait sorgu tutanakları
- Naip veya istinabe yoluyla dinlenmiş tanığın ifade tutanakları
- Muayene ve keşif tutanakları, adli sicil özetleri, sanığın kişisel ve ekonomik durumuna dair belgeler
Sanık veya mağdura ait kişisel verilerin yer aldığı belgelerin, talep edilmesi durumunda, kapalı oturumda okunmasına mahkeme tarafından karar verilebilir.
Duruşmada Okunmayacak Belgeler
Bir olayın delili yalnızca bir tanığın açıklamalarına dayanıyorsa, bu tanık duruşmada dinlenmelidir ve daha önceki ifadelerinin okunması dinlemenin yerini alamaz. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 6/3-d maddesi gereği adil yargılanma hakkını koruma amacıyla tanığın bizzat duruşmada hazır bulunması gereklidir. Tanıklıktan çekinen bir kişinin daha önceki ifadesi okunamaz ve hükme esas alınamaz.
Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek Belgeler
Bazı durumlarda, tanık veya sanığın suç ortağı ölmüşse, akıl hastalığına yakalanmışsa veya bulunamıyorsa daha önce alınan ifadeleri okunabilir. Tanığın duruşmada hazır bulunması gerekmediği hallerde, önemi düşük ifadeler okunabilir. Ancak, ifadenin önemi yüksekse tanığın mahkemede mutlaka dinlenmesi gerekir.
Delillerin Tartışılması
Mahkemede tartışılmamış delillere dayanarak hüküm verilemez. Delillerin tartışılması, adil yargılanma açısından önem taşır. Tartışmada söz sırasıyla, katılan veya vekili, Cumhuriyet savcısı, sanık ve müdafiiye verilir. Hükümden önce son söz sanığa verilir.
Delillerin Reddi
Mahkeme tarafından reddedilebilecek deliller şunlardır:
- Kanuna aykırı olarak elde edilmiş deliller
- Karara etki etmeyen deliller
- Sadece davayı uzatmak amacıyla sunulan deliller
Cumhuriyet savcısı ve sanık veya müdafi, tanığın dinlenmesinden veya delilin sunulmasından karşılıklı olarak vazgeçebilir.
Delil ve Olayın Geç Bildirilmesi
Sanığın adil yargılanma hakkını korumak amacıyla, delil veya olay geç bildirildiğinde bu durum, delilin reddedilmesine gerekçe yapılamaz.
Bu makale, Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin Bayar tarafından hazırlanmış olup Bayar Hukuk Bürosu’na aittir. İzinsiz kopyalanamaz veya kullanılamaz.
