Hakkındaki soruşturmanın veya kovuşturmanın sonuçsuz kalmasını sağlamak amacıyla yurt içinde saklanan veya yabancı ülkede bulunan ve bu nedenle Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafından kendisine ulaşılamayan kişiye kaçak denir.
Hakkında, Ceza Muhakemesi Kanununun 248.maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen suçlardan dolayı soruşturma veya kovuşturma başlatılmış olan şüpheli veya sanığın, yetkili Cumhuriyet savcısı veya mahkemece usulüne göre yapılan tebligata uymamasından dolayı verilen zorla getirilme kararı da yerine getirilemez ise, Cumhuriyet savcısı veya mahkeme;
- Çağrının bir gazete ile şüpheli veya sanığın bilinen konutunun kapısına asılmak suretiyle ilânına karar verir; yapılacak ilânlarda, onbeş gün içinde gelmediği takdirde Ceza Muhakemesi Kanununun 248.maddesinde gösterilen tedbirlere hükmedilebileceğini ayrıca açıklar,
- Bu işlemlerin yerine getirildiğinin bir tutanak ile saptanmasından itibaren onbeş gün içinde başvurmayan şüpheli veya sanığın kaçak olduğuna karar verir.
Kaçak sanık hakkında kovuşturma yapılabilir. Ancak, daha önce sorgusu yapılmamış ise, mahkûmiyet kararı verilemez.
Duruşma yapılan hâllerde kaçak sanığın müdafii yoksa mahkeme barodan bir avukat görevlendirilmesini ister.
Zorlama Amaçlı Elkoyma ve Teminat Belgesi (Ceza Muhakemesi Kanunu 248.madde)
Kaçağın Cumhuriyet savcısına başvurmasını veya duruşmaya gelmesini sağlamak amacıyla Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına amaçla orantılı olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkimi veya mahkeme kararıyla elkonulabilir ve gerektiğinde idaresi için kayyım atanır.
Elkoyma ve kayyım atama kararı müdafiine bildirilir.
Elkoyma ve kayyım atama aşağıda belirtilmiş suçlar hakkında uygulanır:
- Soykırım ve insanlığa karşı suçlar (Türk Ceza Kanununu madde 76, 77, 78),
- Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti (Türk Ceza Kanununu madde 79, 80),
- Hırsızlık (Türk Ceza Kanununu madde 141, 142),
- Yağma (Türk Ceza Kanununu madde 148, 149),
- Güveni kötüye kullanma (Türk Ceza Kanununu madde 155),
- Dolandırıcılık (Türk Ceza Kanununu madde 157, 158),
- Hileli iflas (Türk Ceza Kanununu madde 161),
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (Türk Ceza Kanununu madde 188),
- Parada sahtecilik (Türk Ceza Kanununu madde 197),
- Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (Türk Ceza Kanununu madde 220),
- Zimmet (Türk Ceza Kanununu madde 247),
- İrtikâp (Türk Ceza Kanununu madde 250),
- Rüşvet (Türk Ceza Kanununu madde 252),
- İhaleye fesat karıştırma (Türk Ceza Kanununu madde 235),
- Edimin ifasına fesat karıştırma (Türk Ceza Kanununu madde 236),
- Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (Türk Ceza Kanununu madde 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308),
- Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (Türk Ceza Kanununu madde 309, 310, 311, 312, 313),
- Silahlı örgüt (Türk Ceza Kanununu madde 314) veya bu örgütlere silah sağlama (Türk Ceza Kanununu madde 315),
- Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (Türk Ceza Kanununu madde 328, 329, 330, 331, 333, 334, 335, 336, 337),
- Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları,
- Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu,
- Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar,
- Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar,
Elkonulan mal, hak ve alacakların korunmasında, elkoymaya ilişkin hükümler uygulanır.
Tedbirlere ilişkin kararların özetinin bir gazetede ilânına sulh ceza hâkimince veya mahkemece karar verilebilir.
Kaçak yakalandığında veya kendiliğinden gelerek teslim olduğunda elkoymanın kaldırılmasına karar verilir.