Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu (TCK 136)

Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, kişisel verilerin, hukuka aykırı olarak başkalarına verilmesi, yayılması veya ele geçirilmesi ile işlenen bir suçtur. Türk Ceza Kanunu’nun 136. maddesinde düzenlenmiş olup kişisel verilerin korunması amacını taşır.

• 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası.
• Suçun, kamu görevlileri veya belirli meslek grupları tarafından işlenmesi durumunda ceza artırılır.

Suçun ağırlaştırıcı nedenleri şunlardır:

• Kamu görevlisi tarafından, görevin sağladığı nüfuz kullanılarak işlenmesi,
• Meslek sırrı veya ticari sır gibi kişisel verilerin ele geçirilmesi veya yayılması.

Suçun hafifletici sebepleri şunlar olabilir:

• Failin pişmanlık göstermesi ve verilerin mağdura zarar vermeden önce iade edilmesi,
• Mağdurun zararının hemen tazmin edilmesi ve failin özür dilemesi.

Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu için verilen cezalar, Ceza İnfaz Kanunu hükümlerine göre infaz edilir. Hapis cezası, belirli durumlarda adli para cezasına çevrilebilir veya fail denetimli serbestlik hükümlerinden yararlanabilir.

Verileri hukuka aykırı verme veya ele geçirme suçu şikayete tabi değildir. Savcılık, suçu öğrendiği anda resen soruşturma başlatır ve kamu davası açılır.

Bu suç, genellikle HAGB kapsamına girmeyebilir. Ancak failin sabıkasız olması ve suçun hafif nitelikte işlenmiş olması durumunda HAGB kararı verilebilir.

Verileri hukuka aykırı verme veya ele geçirme suçu için zaman aşımı süresi 8 yıldır.

Eğer fail daha önce verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu işlemişse ve tekrar aynı suçu işlerse, ceza tekerrür hükümleri gereği artırılır.

Fail, verileri hukuka aykırı şekilde verdikten veya ele geçirdikten sonra pişman olur ve mağdura durumu telafi ederse, etkin pişmanlık hükümleri uygulanarak ceza indirimi sağlanabilir.

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak yayılan veya ele geçirilen kişiler, manevi tazminat davası açabilir ve verilerin imhasını talep edebilir.

• Mağdurlar, kişisel verilerinin izinsiz olarak üçüncü şahıslara verildiğini fark ettiklerinde derhal durumu yetkililere bildirmelidir. Kişisel verilerin korunmasına dair yasal haklarını kullanabilirler.
• Fail, etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak amacıyla, suç işlendikten sonra verileri iade edebilir ve mağdurun zararını telafi edebilir. Bu durum ceza indirimi sağlayabilir.
• Veri ihlali mağdurları, ayrıca Kişisel Verileri Koruma Kurumu'na (KVKK) başvurarak haklarını arayabilirler.

Bir kişi, iş yerinde çalışanların kişisel bilgilerini izinsiz olarak bir başka şirkete verirse, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu işlemiş olur ve fail 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, bir davada failin, bir kamu kurumunda çalışan kişilerin özel bilgilerini üçüncü kişilere verdiğini tespit etmiş ve en üst sınırdan ceza verilmesine hükmetmiştir. Kararda, kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde verilmesinin, kamu güvenine büyük zarar verdiği vurgulanmıştır.

Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, toplumda bireyler arasında güvensizlik yaratır. Bu tür suçlar, mağdurların özel hayatını ve mahremiyetini ciddi şekilde etkileyebilir.