Haklarında Koruma Tedbiri Kararı Alınan Tanıkların Dinlenmelerinde Uygulanacak Usuller
Tanık Koruma Kanuna göre haklarında koruma tedbiri kararı alınan tanıkların dinlenmelerinde uygulanacak usuller:
- Tanık olarak dinlenecek kişilerin kimliklerinin ortaya çıkması kendileri veya yakınları açısından ağır bir tehlike oluşturacaksa; kimliklerinin saklı tutulması için gerekli önlemler alınır. Kimliği saklı tutulan tanık, tanıklık ettiği olayları hangi sebep ve vesile ile öğrenmiş olduğunu açıklamakla yükümlüdür. Kimliğinin saklı tutulması için, tanığa ait kişisel bilgiler, Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından muhafaza edilir.
- Hazır bulunanların huzurunda dinlenmesi, tanık için ağır bir tehlike teşkil edecek ve bu tehlike başka türlü önlenemeyecekse ya da maddî gerçeğin ortaya çıkarılması açısından tehlike oluşturacaksa; hâkim, hazır bulunma hakkına sahip bulunanlar olmadan da tanığı dinleyebilir. Tanığın dinlenmesi sırasında ses ve görüntülü aktarma yapılır. Soru sorma hakkı saklıdır. Dinleme sırasında tanığın görüntü veya sesi değiştirilerek tanınması engellenebilir.
- Tanığın, duruşma salonunda fiziksel görünümünü engelleyecek tarzda mahkemece tayin ve tespit edilecek bir usule göre, dinlenmesine de karar verilebilir.
- Duruşmada hazır bulunma hakkına sahip olanlar bulunmadan tanığın dinlenmesi hâlinde, tanık tarafından verilen beyanlar, hâkim tarafından Ceza Muhakemesi Kanununun 58 inci maddesinde belirtilen sınırlamalara uymak koşuluyla, duruşmada hazır bulunma hakkına sahip olanlara açıklanır.
- Tanığın hazır bulunma hakkına sahip olanlar bulunmadan dinlenmesi hâlinde, tanığa sorulacak soruların bu Kanun kapsamında tanık hakkında uygulanan tedbirlerle orantılı ve amaca uygun olması gerekir. Bu amaçla, hâkim, sorulan soruların tanığa sorulmamasına karar verebilir veya tanığı dinlerken dolaylı dahi olsa tanığın kimliğini ortaya çıkaracak soruların sorulmasına izin vermez.
- Tanık koruma tedbirlerinin naip olunan hâkim veya istinabe suretiyle uygulanmasına görevli ve yetkili mahkemece karar verilebilir.
- Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre alınan tanık ifadeleri, Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre duruşma sırasında hazır bulunanlar huzurunda verilmiş ifade hükmündedir.
- Tanık Koruma Kanununa göre; kimlik ve adres bilgilerinin kayda alınarak gizli tutulması ve kendisine yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilmesi ile duruşmada hazır bulunma hakkına sahip bulunanlar olmadan dinlenmesi ya da ses veya görüntüsünün değiştirilerek özel ortamda dinlenmesi tedbirleri uygulanan tanığın beyanı tek başına hükme esas teşkil etmez.
- Haklarında tedbir kararı alınan tanıkların, keşifte dinlenmeleri sırasında da tanık hakkında ki koruma tedbirleri uygulanır.
- Tanık Koruma Kanununa göre haklarında koruma tedbiri uygulama kararı alınmış tanıkların dinlenmelerine ilişkin usulü haklar savunma hakkını kısıtlayacak şekilde uygulanamaz.
Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR tarafından ceza muhakemesinde hakkında koruma kararı alınmış tanıkların dinlenmelerinde uygulanacak usullere ilişkin Ceza Muhakemesi Kanunu ile Tanık Koruma Kanunu hükümleri çerçevesinde kaleme alınmıştır.